چگونه می توان به استخر شوک کلر دهیم؟
شوک کلر به اضافه کردن کلر به استخر می گویند که سبب می‌شود جلبک ها و میکرو ارگانیسم ها از بین بروند و همچنین سبب زلال و شفاف شدن آب استخر می‌شود ولی باید توجه داشت که استفاده دائمی از آن توصیه نمی‌شود چراکه سسب کلوخه شدن سلیس، در فیلتر شنی می‌شود. نگهداری استخر یکی از مهمترین فعالیت هایی است که همیشه با آن سروکار داریم، پیش از شوک کلر توصیه می‌شود که به مدت ۱ تا ۲ دقیقه فیلتر را بکواش کنیم سپس به ازای هر ۳۰ متر مکعب ۰٫۵ تا ۱ کیلو کلر را با ۱۵ لیتر آب مخلوط کرده و درون آب می‌ریزیم. ابتدا کلر را با آب شهری (هر آبی به جز آب استخر) در سطلی مجزا مخلوط می‌کنیم. لازم است برای مخلوط کردن کلر از یک وسیله ای بلند برای هم‌زدن و همچنین عینک، ماسک و دستکش استفاده شود. شوک کلر در شب به مدت ۸ ساعت آب استخر سیرکوله (در گردش) می‌شود؛ باید توجه داشت که در این زمان از شنا در آب خودداری شود. در استخرهای روباز زمان شوک کلر باید در زمان سایه و به‌دور از تابش آفتاب انجام شود. شوک کلر را نباید به صورت مداوم انجام و از کلر بیش از حد استفاده کرد. زیرا، باعث آسیب دیدن سیستم تصفیه می‌شود.
علت نیاز به شوک استخر
افراد مختلفی برای شناکردن وارد استخر می‌شوند که همین امر باعث ورود انواع مختلفی از آلودگی ها به آب استخر می‌شود. این مواد از طریق آب دهان، عرق بدن، مواد آرایشی، سلول‌های پوست، ادرار و همچنین آلودگی های محیطی در استخرهای روباز، ازجمله باران، برگ، اجسام خارجی و سایر روش‌ها وارد آب شده و موجب تولید آلودگی های بسیاری خواهد شد؛ که این مواد، به عنوان یک منبع غذایی برای رشد باکتری ها و جلبک ها است. از این‌رو استفاده از مواد ضد عفونی در استخر جهت از بین بردن باکتری ها و جلبک ها ضروری است، تا میزان آلودگی در استخر کاهش یابد. بنابراین، میزان کلر آزاد در آب استخر، همواره باید تحت کنترل بوده و در صورت کاهش، با افزایش تزریق کلر، سطح آن را در حد مطلوب و متعادل نگه داشت.
چه زمان‌هایی مناسب برای شوک استخر است؟
از عواملی که سبب کاهش نیاز به شوک استخر می‌شود مراقبت صحیح از استخر و تعادل شیمیایی آب است. اما با توجه به استفاده کم‌تر افراد از استخر در فصل زمستان موجب می‌شود که مراقبت از کیفیت آب استخر نسبت به سایر فصول کوتاهی شود. به همین دلیل، در بهار و شروع مجدد استفاده از استخر، لازم است به آن شوک داده شود تا تمام جلبک ها و باکتری های موجود در آب استخر از بین برود تا مجددا شرایط ایمن و سالمی برای شنا مهیا شود.
همچنین علاوه بر این شوک استخر در برخی شرایط دیگر هم ضروری است، از جمله موارد زیر:
- بعد از باران سنگین و یا طوفان
- پس از تعویض آب استخر
- بعد از استفاده از استخر با تعداد شناگران زیاد
روش های دادن شوک به استخر
شوک دادن به استخر، به دو روش اصلی انجام می‌شود:
- استفاده از مواد شیمیایی اکسید کننده غیر از کلر
- استفاده از کلر
مواد شیمیایی اکسید کننده غیر کلری که برای شوک استخر استفاده می‌شوند، طبق دستوری که توسط شرکت سازنده آن ها داده شده، مورد انجام قرار می‌گیرد. از مهمترین مزایای استفاده از این مواد، قابلیت استفاده مجدد از استخر بعد از مدت زمان کوتاهی، پس از انجام شوک آن‌ها می‌باشد.
دادن شوک به استخر توسط کلر
لازم است قبل از اینکه به نحوه دادن شوک استخر توسط کلر بپردازیم، توضیحی در مورد مفهوم “کلر آزاد” (Free Chlorine) ارائه دهیم. میزان کل کلر در آب استخر، شامل دو بخش است:
- کلری که میکرو ارگانیسم های موجود در آب را اکسید کرده و با آن ها ترکیب شده است.
- کلری که هنوز با میکرو ارگانیسم ها ترکیب نشده و هنوز برای ترکیب و اکسید کردن میکرو ارگانیسم های جدید، در دسترس می باشد. به این بخش کلر، “کلر آزاد” گفته می شود.
هدف اصلی از دادن شوک به استخر توسط کلر، رساندن کلر آزاد به حدی است که سبب شود که تمامی میکروارگانیسم ها (از جمله باکتری ها) و جلبک هایی که در استخر موجود می‌باشند را از بین ببرد. البته نکته مهم ایمنی که در این‌جا وجود دارد این است که در صورت استفاده از کلر برای شوک، قبل از ورود دوباره به استخر باید صبر کرد تا میزان کلر آزاد استخر به سطح مجاز و طبیعی برای شنا کردن، باز گردد.
ابتدا می بایست در انجام عملیات شوک استخر توسط کلر، میزان کلر آزاد در آب استخر تا حدود 10 ppm افزایش داده تا تمام میکروب ها و جلبک ها از بین برود. همانطور که اشاره شد، تا وقتی‌که که میزان آن به 3 – 4 ppm نرسیده، نباید از استخر برای شنا استفاده نمود.
اغلب پودرهای کلر مورد استفاده در استخرها، از ترکیبات شیمیایی “هیپوکلریت کلسیم” با درصد خلوص حدود 65 می‌باشند، که توجه به نکات زیر، از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد:
- قبل از اضافه کردن پودر کلر به استخر، ابتدا باید آن را در ظرفی مجزا در آب حل کرده و پس از آن به استخر اضافه کرد. نسبت وزنی این محلول، 100 گرم پودر کلر، در 4 لیتر آب توصیه شده است.
- به‌دلیل عدم وجود نور، بهتر است شوک به استخر با کلر را در شب انجام داد تا کلر ماندگاری و اثربخشی بیشتری داشته باشد و بایستی حداقل 8 ساعت صبر شود و از استخر استفاده نکرد. استفاده از این روش، سبب افزایش مقدار کلسیم موجود در آب استخر می‌شود.
- لازم است از دستکش و عینک محافظ چشم در هنگام شوک استخر استفاده شود.
- باید توجه داشت که همیشه ماده شیمیایی شوک دهنده داخل آب استخر ریخته شود. و هیچ‌گاه نباید، آب استخر را به ظرف حاوی ماده شوک دهنده اضافه کرد.
- در هنگام شوک، از لباس هایی استفاده شود که اهمیت زیادی نداشته و نو نباشند. چون احتمال رفتن رنگ آن‌ها وجود دارد.
- آب کمی گرم، بهتر از آب سرد می تواند ماده شوک دهنده را در خود حل کند.
- به هیچ عنوان، نباید ماده شوک دهنده را مستقیماً داخل اسکیمر استخر ریخت.
- در زمان درست کردن محلول پیش از ریختن به استخر از یک تکه چوب برای هم زدن و حل کردن ماده شوک دهنده در آب استفاده کنید.
- محلول دارای ماده شوک دهنده به آرامی، دور تا دور استخر ریخته می‌شود. بعد از انجام این کار، ممکن است مقداری ماده شیمیایی شوک دهنده و یا کلر حل نشده در کف سطل باقی بماند. از این‌رو سطل را وارد آب استخر کرده و آن را پر می‌کنیم. سپس سطل را تکان داده و محلول باقیمانده را داخل استخر می‌ریزیم.
- از حل کردن تمام ماده شیمیایی و یا کلر مورد نیاز برای کل استخر بصورت یکجا در یک سطل خودداری کنید.
- اگر به صورت مداوم از شوک استخر به صورت هفتگی و منظم استفاده شود سبب می‌شود تا همواره از داشتن استخری بدون جلبک و آلودگی اطمینان خاطر داشته باشیم.